SEDDK Başkanı Davut Menteş’ten Dikkat Çeken Açıklamalar

SEDDK Başkanı Davut Menteş Açıklamalarda Bulundu

Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (SEDDK) Başkanı Davut Menteş açıklamalarda bulundu. SEDDK binasında düzenlenen kahvaltılı sohbet toplantısında sektörün mali durumu, yeni düzenlemeler, trafik sigortası, Sigorta Tahkim Komisyonu ve tamamlayıcı emeklilik sistemi gibi kritik konulara dair kapsamlı bir değerlendirme yaptı.

Sektör Güvenliği ve Mali Yapı

“Sektörümüz hiç olmadığı kadar güvenli. Son beş yıl itibariyle; sermaye yeterliliği anlamında, prim/öz sermaye çarpanları olarak, güvenli. Daha da iyi olacağına inanıyoruz. Tabii ki bunlar kolay olmadı. Kararlı ve cesur adımlarımız sayesinde bunlar gerçekleşti ve devam ediyoruz.”

Sigortacılık sektörü son yıllarda önemli bir güçlenme sürecinden geçti. Sermaye yeterliliği oranları, prim/öz sermaye çarpanları ve aktif karlılık göstergeleri sektörün güçlü bir finansal yapıya sahip olduğunu gösteriyor. Menteş, sektörün finansal disiplin ve makroekonomik önlemlerle desteklendiğini, bu sayede şirketlerin krizlere karşı dayanıklılığının arttığını belirtti. Bankacılıktan pozitif ayrışan sektörün, üretim kaldıracı ve likidite göstergelerinde de sağlıklı seviyelere ulaştığını aktardı. Bu durum, sektördeki şirketlerin kısa vadeli dalgalanmalardan etkilenmeden faaliyetlerini sürdürebileceğini gösteriyor.

Zorunlu Arabuluculuğa Karşı Tutum

“Kurumumuz bu taslağa yazılı görüş verdi. Sigorta uyuşmazlıkları özel bir alan. Tahkim, düzenli olarak sigorta uyuşmazlıklarını yöneten bir taraf. Arabuluculuk sisteminin özü, uzlaşma yöntemiyle iskonto edilmesidir. Tahkim öncesi zorunlu arabuluculuğa Kurum olarak karşıyız.”

Adalet Bakanlığı’nın sigorta uyuşmazlıklarında tahkime gitmeden önce zorunlu arabuluculuk taslağına karşı çıkan Menteş, bu uygulamanın süreci karmaşıklaştıracağını belirtti. Mevcut tahkim sistemi, sigortalı ve şirket arasındaki uyuşmazlıklarda adil bir çözüm mekanizması olarak işliyor ve zaten uzlaşmayı teşvik ediyor. Menteş, ek arabuluculuk adımının süreci gereksiz yere uzatacağını ve kırılgan taraf olan sigortalıyı olumsuz etkileyebileceğini ifade etti.

Trafik Sigortasında Başabaş Seviyesi ve Yan Gelirler

“Trafik poliçelerindeki ek teminatlar, ihtiyari mali mesuliyet gibi kalemler raporlama sistemlerinde görünmüyor. Sigorta şirketlerinin genel kâr/zarar durumuna bakmak gerekir. Bütüncül yaklaşımla değerlendirildiğinde trafik sigortasında başa baş bir tablo söz konusu.”

Trafik sigortasında şirketlerin zarar ettiği yönündeki kamuoyu algısı, sadece poliçelerin temel prim ve hasar rakamları üzerinden değerlendirildiğinde yanlış bir tablo sunuyor. Menteş, trafik sigortasında çapraz satışlar ve yan gelirlerin dikkate alındığında branşın başabaş seviyesinde olduğunu belirtti. Ayrıca, finansal gelirlerin, uzun vadeli nakit akışı ve yatırımların toplam gelirde önemli bir rol oynadığını aktardı. Bu kapsamlı yaklaşım, sektördeki şirketlerin trafik sigortasında tek başına zarar etmediğini, toplam kârlılığın dengeli olduğunu gösteriyor. Yeni IFRS 17 raporlama standardı ile branş bazında kârlılık daha net şekilde izlenecek.

Değer Kaybı Tazminatında Eksper Standardı

“Özellikle en çok ihtilafa sebebiyet veren, değer kaybı anlaşmazlıkları ile ilgili ölçümleme yöntemine yönelik adımımız var. Bunu da eksperlerle yapacağız. Eksper meslek grubundan düzenleme yaparak, standart belirlemesini talep ettik. Böylelikle ihtilaf oluşmasını baştan önlemeye yönelik bir adımımız var.”

Trafik sigortasında sık yaşanan değer kaybı anlaşmazlıklarının önlenmesi için eksperler aracılığıyla standart ölçümleme çalışmaları başlatılıyor. Menteş, değer kaybı hesaplamalarının daha objektif ve standart bir yöntemle yapılmasının, ihtilafların büyük kısmını önleyeceğini ve hak kayıplarını azaltacağını belirtti. Teknolojik altyapı ile desteklenen bu uygulamanın kısa süre içinde hayata geçirilmesi planlanıyor.

Faaliyeti Durdurulan Şirketlerde Öncelik Hasarda

“Tedbir günü itibariyle açılan hasar dosyalarının tamamlanması, devamında da yeni gelecek olan hasarların ödenmesine yönelik bir program belirledik. Bu program işliyor, şu ana kadar tüm şirketlerimizde o gün itibariyle açılan hasarlar ödendiği gibi yeni açılan hasarlar da ödeniyor.”

Faaliyeti durdurulan şirketlerde öncelik, sigortalıların mağduriyetini önleyecek şekilde hasar ödemelerine veriliyor. Menteş, poliçe bedeli iadesinin imkanlar ölçüsünde sağlandığını, önceliğin mağduriyetin en ciddi olduğu hasar ödemelerine verildiğini ifade etti. Bu yaklaşım, sektörde güvenin korunması ve sigortalı haklarının gözetilmesi açısından kritik bir önlem olarak öne çıkıyor.

Yabancı Şirketler ve Sermaye Girişi

“Sigortacılık niteliklerini taşıyanların dahil olmasını önemsiyoruz. Zaman zaman yabancı sermaye pazara girmek için bize gelip bilgi alıyor. Sektörümüz yatırım yapılabilir durumda. Yabancı ilgisi daha da artacak.”

Sektöre girecek yabancı şirketlerin mali güç ve iş itibarı kriterlerini karşılaması gerekiyor. Menteş, bu kriterlerin sektörün güvenliğini korumak için kırmızı çizgi olduğunu belirtti. Türkiye sigortacılık sektörü yatırım yapılabilir durumda ve yabancı ilgisi giderek artıyor. Yabancı şirketlerin aktiflerdeki payı istikrarlı şekilde devam ediyor.

SEDDK’nın Sıkılaştırma ve Teknolojik Adımları

“Yeni alanlarda yeni tedbirlerimiz olabilir; üretim sermaye yapısına yönelik; en son kaskoda yaptık. Poliçe bazında risk/sermaye otomasyon sistemleri kuruldu. Stres testleri uygulandı. Akıllı eksper ataması gibi hasar süreçlerinde istismarı önleyici teknolojik araçlar geliştirildi.”

Sektöre giriş sermayesi artırıldı, kaskoda ve risk/sermaye ölçümlerinde uluslararası standartlara göre sıkılaştırmalar yapıldı. Menteş, akıllı eksper atamaları ve teknolojik araçlarla hasar süreçlerinde istismarın önlenmesini sağlayacak adımların hayata geçirildiğini belirtti. Ayrıca, bağımsız aktüer ve denetim mekanizmaları ile sektörün denetimi güçlendirildi.

Yeni Düzenlemeler ve Güvence Hesabı

“Müdahale sonrası çözümleme aracı yok elimizde. Var ama çok sınırlı. Güvence Hesabı var ama sadece zorunlu sigorta kollarında trafik gibi sigortalıyı koruma sağlayan bir mekanizma. Orada da çözümleme aracı sağlayalım istiyoruz ama koşullu olacak.”

Müdahale koşullarını belirginleştirecek mevzuat çalışması sürüyor ve Güvence Hesabı’nın kapsamı genişletiliyor. Amaç, sektör güvenilirliğini artırmak ve piyasa mekanizmasına zarar vermeden çözüm üretmek. Sadece trafik gibi zorunlu sigorta branşları değil, diğer branşlar için de çözümleme araçları geliştirilmesi planlanıyor.

Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES)

“Tamamlayıcı Emeklilik Sisteminin amacı, vatandaşlarımızın refaha ulaşmasını sağlamak. Bu üç tarafın da mutabakatını alarak ilerlenmesi gereken bir yolculuk. 2026’da şekillenir, belki 2026 sonu diyebiliriz.”

TES’in 2026’da şekillenmesi planlanıyor. Katılımcı, işveren ve devlet katkısıyla uzun vadeli birikim sağlamayı hedefleyen sistem, 15-20 yıllık birikim yolculuğu ile vatandaşların refahını artırmayı amaçlıyor. Menteş, sistemin istikrarlı bir birikim kültürü oluşturmayı hedeflediğini ve mevcut bireysel emeklilik sisteminden farklı olarak çıkış haklarının sınırlanacağını belirtti.